تاريخچه افسردگي
افسردگي در طي قرون و اعصار به نامهاي متفاوت نام برده شده است.در كتب قديم طب قديمي ايران اين بيماري به نام ماليخوليا نام برده شده است. داستانهاي زيادي به اين نام نوشته شده است.
لغت ماليخوليا نام هنوز هم هر گروه معيني از افسردگي ها نسبت داده مي شود. بشر اوليه آن را به نفرين خدايان يا لعن شيطان نسبت مي داده است.
توصيف هايي از آنچه ما امروزه از اختلالات خلقي مي خوانيم در بسياري از مدارك طبي قديم وجود دارد. داستان (عصر عقيق) شاه سانول و داستان خودكشي آژاكس در هومر ، هر دو يك سفر افسردگي را توصيف كرده اند.
حدود 45 سال قبل از ميلاد بقراط اصطلاح ماني و ملانكولي را براي توصيف اختلالات رواني بكار برده در حدود صد سال قبل از ميلاد كورنيلوس سلسوس در كتاب (Demedi cina) افسردگي را ناشي از صفراي سياه معرفي نمود اين اصطلاح را پزشكان از جمله ارسطو نيز بكار برده است.
در قرون وسطي طبابت در ممالك اسلامي رونق داشت و رازي و ابن سينا و پزشك يهودي ميمونر، ملانكولي را بيماري رواني توصيف نمود آن را ملانكوكسيس ناميد در سال 1854 خالد حالتي را توصيف نمود و آن را جنون ادواري ناميد چنين بيماراني حالات خلقي ماني و افسردگي تجربه مي كنند. تقريباً در همان زمان يك روان پزشك فرانسوي ديگر به نام بيلارگر جنون دو شكلي شرح داده كه در آن بيمار دچار افسردگي عميق مي شود كه به حالت بعت افتاده و جان فرد از آن بهبود مي يابد. در سال 1881 كارل كه بنام روان پزشك آلماني با استفاده از اصطلاح مايكلوتايمي ماني و افسردگي را مراحل مختلف يك بيماري توصيف نموده ، اصيل كراپلين در سال 1896 بر اساس معلومات روان پزشكان فرانسوي و آلماني مفهوم بيماري مانيك پرسيو را شرح داد كه شامل اكثر ملاکهای تشخيصي است كه امروزه روان پزشكان براي تشخيص اين بيماري از آنها استفاده مي كنند. كاپلون و همكارانش در كتاب جامع روان پزشكي 1988 اظهار مي دارند بعد از جنگ جهاني دوم كه عصر اضطراب خوانده مي شود اكنون عصر جديدي از ملانكولیا مطرح است.
تعريف افسردگي
نورزي افسردگي نورزي است كه طي آن شخص نسبت به بعضي موقعیتهاي ناراحت كننده واكنش به صورت غم و اندوهگيني بيش از آنچه كه معمول است نشان مي دهد و اغلب در بازگشت به حالت طبيعي پس از يك دوره از جان قصوري مي ورزد. افسردگي را شايد بتوان حالتي توصيف كرد كه با تغيير اساسي اوليه در خلق شروع شده و با مداومت احساس غم و اندوه به درجات مختلف مشخص مي گردد.
افسردگي محدود در زمان و مكان خاص نيست بلكه واكنشي است در مقابل استرس، حالتي است كه در پي زمان و براي هر كس ممكن است روي دهد به جرات مي توان گفت كه نيمي از افراد بالغ در دوره اي از عمر خود دچار اين حالت بوده و متاسفانه اكثريت اين گروه از افسردگي خود آگاه نبوده اند. افسردگي جنگي است دروني جنگي كه شخص علي رغم شدت و كشمكش آن محكوم است كه به تنهايي و در انزوا با آن بجنگد.
نشانه هاي افسردگي
1- نشانه هاي كسالت روحي
الف: عزلت جويي و كناره گيري: اغلب بيماران افسرده نسبت به انجام فعاليتهايي كه زماني از آن لذت مي بردند بي علاقه مي شوند و احتمال از ميزان مشاركتها و فعاليتهاي اجتماعي خود مي كاهند.
ب) منفي گيري: در شرايط افسردگي گاه اشخاص كه در برخورد با نقطه نظرهاي مختلف شكيبايي به خرج مي دهند عيب جو مي شوند انسان افسرده با سماجت در مخالفت با پيشنهادات و دستورات و يا راهنماييهاي ديگران مقاومت مي كند.
ج) اندوه: شخص افسرده ممكن است بخش مهمي از زندگي خود را در اندوه به سر برد يا مدام گريه كند.
2- نشانه هاي طرز تلقي فرو افتاده
الف) خود ضعيف بيني و احساس گناه: فرد افسرده گاه در مقام تحقير خويش بر مي آيد جملاتي از قبيل "من شكست خورده هستم" چطور مي تواني مرا تحمل كني در قالبهاي گوناگون از افسرده ها شنيده مي شود. اشخاص افسرده،گاه گناه انجام كاري را كه به آنها بي ارتباط است به گردن مي گيرند.
ب) ابراز درماندگي: شخص افسرده مصراً به امور بدبين مي شود گاه از خودكشي حرف مي زند و حتي به اين كار اقدام مي كند.
3- نشانه هاي كاهش احساس حياتي
الف) بي توجهي به خود و يا وظايف خود: انسان افسرده بعضاً نسبت به سر و وضع خود بي تفاوت مي شود و يا از انجام تكاليف آموزشي شغلي و يا كارهاي خانه سر باز مي زند.
ب) بي حالي: ممكن است فرد افسرده از خستگي يا فقدان انگيزه شكايت كند براي او بخصوص شروع كارهاي تازه ، دشوار است شدت اين بي حالي و بي علاقگي در صبح ها بيشتر است.
ج) كاهش تمركز: در شرايط افسردگي تمركز كردن در رسيدگي به يك امر خاص دشوار است بسياري از افسرده ها كتابها را با تمام كنار مي گذارند مرتب كتاب جديدي انتخاب مي كنند اما چند بخش را نخوانده كتاب را رها مي كند تا سراغ كتاب بعدي بروند نوشتن و نگارش هم براي افسرده‌ها دشوار است.
د) ترديد: تصميم گيري براي افسرده ها دشوار است گاه شخص افسرده تصميم گيري را به ديگران محول مي كند.
4- ساير نشانه ها :
الف) تغيير در وزن و اشتها كه كم اشتهايي و همراه آن كاهش وزن از نشانه هاي متفاوت افسردگي است اما در برخي از انواع افسردگي و بويژه در افسردگي هاي فصلي اشتها و وزن افزايش مي‌يابد.
ب) تغيير كيفيت خواب: اغلب افسرده ها از خواب راحت محرومند، بيدار شدنهاي پي در پي بخصوص از ساعت 2 تا 6 صبح از جمله مواردي است كه مي توان به آن اشاره كرد در مواردي نيز خواب سنگين و بيدار شدن از آن دشوار مي شود.
ج) تغيير ميل جنسي : بطور كلي ميل و عملكرد جنسي در اشخاص افسرده كمتر است. اگر دقيق تر بشويم تغييرات ديگري نيز در جسم و روان افراد افسرده پيدا مي كنيم. افسرده ها اغلب در طول مدت روز تغيير روحيه مي دهند معمولا شدت افسردگي در صبح بيشتر است.
هرچه از روز مي گذرد از شدت افسردگي ها كاسته مي شود در مواقعي نيز بيمار افسرده با حمله اضطراب روبرو مي شود در اين موقع نشانه هاي حمله اضطراب از قبيل تنگي نفس عرق كردن يا لرزش اندامها در بيمار بروز مي كند.